تقاضاها و پيشنهادهاي خيرخواهان شنيده نمي‌شود

گروه سياسي

«خوداصلاحي به جاي خودبراندازي» عبارتي است كه سيد محمد خاتمي از آن استفاده مي‌كند تا چشم‌اندازي پيش روي سياستگذاران و تصميم‌سازان بگشايد. تذكارهايي كه رييس دولت اصلاحات اين روزها در بزنگاه‌هاي مختلف آنها را مطرح مي‌كند تا جمهوري اسلامي را متوجه اصول و گزاره‌هايي كند كه انقلاب اسلامي بر بلنداي آن شكوفا شد و باليد. خاتمي انحراف از اين اصول را باعث خالي شدن انقلاب از محتواي اصلي خود مي‌داند و خواستار بازگشت به همان بنيان‌هايي است كه توجه اكثريت ايرانيان را به خود جلب كرد. دو هفته پس از آخرين پيام سيد محمد خاتمي، اين‌بار رييس دولت اصلاحات در جمع فرهنگيان و تشكل‌هاي صنفي معلمان تلاش كرد روايت‌هايي از اصول انقلاب، بايدها و نبايدهاي حكمراني و ضرورت اصلاحات بيان كند. رييس‌جمهور پيشين كشورمان روش‌هاي مدني آنها براي احقاق حق خود را ستود و از اصناف و اقشار و جريان‌هاي سياسي خواست با الگو قرار دادن روش اعتراضي خشونت‌پرهيز معلمان، به سوي اصلاح ساختار، رويكرد و رفتار حاكميت حركت كنند. به گزارش جماران، سيدمحمد خاتمي در اين ديدار پس از شنيدن نظرات و دغدغه‌هاي نمايندگان تشكل‌هاي معلمان گفت:

سرپرست وزارت آموزش و پرورش گفت: ان شاءالله تا پایان اردیبهشت کل رتبه بندی به پایان خواهد رسید.

به گزارش شبکه شرق، سرپرست وزارت آموزش و پرورش گفت: رتبه‌بندی معلمان تا پایان اردیبهشت امسال به اتمام می‌رسد و هنوز ۴۵ هزار نفر از معلمان رتبه دریافت نکرده‌اند و برخی از آنان در این حوزه بلاتکلیف مانده‌اند.

رضامراد صحرایی سرپرست وزارت آموزش و پرورش ظهر امروز (چهارشنبه ۲۰ اردیبهشت) در حاشیه جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران درباره آخرین وضعیت رتبه بندی معلمان گفت: رتبه‌بندی معلمان تا پایان اردیبهشت امسال به اتمام می‌رسد و هنوز ۴۵ هزار نفر از معلمان رتبه دریافت نکرده‌اند و برخی از آنان در این حوزه بلاتکلیف مانده‌اند. همچنین عده‌ای نسبت به رتبه‌بندی اعتراض داشتند که تا ۱۱ اردیبهشت به آنها فرصت داده شد.

وی با بیان اینکه اولویت نخست مربوط به رتبه‌بندی معلمانی است که هنوز رتبه دریافت نکرده‌اند، عنوان کرد: پس از این مرحله، اعتراضات سایر معلمان و همچنین اصلاح آئین‌نامه رتبه‌بندی معلمان در دستور کار وزارت آموزش و پرورش قرار می‌گیرد.

صحرایی همچنین درباره تأکید رهبر معظم انقلاب مبنی بر توجه ویژه به مربیان پرورشی، اظهار کرد: موضوع فعالیت پرورشی از اولویت‌های اصلی سند تحول بنیادین است. در حال حاضر در این حوزه با کمبود ۵۰ هزار مربی پرورشی مواجه هستیم. در این راستا امسال ۱۱ هزار مربی برای این موضوع استخدام کردیم، البته این میزان هم کافی نیست.

وی همچنین درباره شرایط کمبود معلمان در حوزه آموزش و پرورش عنوان کرد: در حال حاضر آمار دقیقی از این موضوع در دسترس نیست اما تغییراتی در ساماندهی ایجاد می‌کنیم. در این راستا ۲۸ هزار نفر را در آزمون برگزار شده استخدام می‌کنیم و ۲۷ هزار نفر دیگر نیز با برگزاری آزمون مجدد جذب خواهند شد که امید است سال تحصیلی جدید با کمترین مشکلات آغاز شود.

تحریریه روزنامه هم‌میهن

اول ماه می ‌و 12 اردیبهشت دو روز مهم در تقویم جهانی و ایرانی است؛ روز کارگر و روز معلم. واقعیت این است این دو گروه که بخش اعظم نیروی کار کشور را در برمی‌‌گیرند دچار مشکلات عدیده‌ای هستند. وضع معلمان و به تعبیر عام‌تر نظام آموزش عمومی و عالی کشور با چالش‌های بزرگی مواجه است. به‌طور مشخص وزارتخانه مربوط هنوز وزیر ندارد و به‌طور قطع با چند چالش بزرگ در ماه‌های آینده مواجه خواهد بود. کمبود حدود 200 هزار معلم؛ کاهش شدید سطح آموزشی که آزمون‌های رسمی نشان می‌دهد، حدود 30 درصد دانش‌آموزان حتی به کف سطح آموزشی لازم نمی‌رسند؛ مسئله کنکور و تغییر ضوابط آنکه از سال جاری آغاز خواهد شد؛ رتبه‌بندی سلیقه‌ای معلمان که تا حدود 30 درصد آنان را نسبت به تصمیمات معترض کرده است؛... در کنار تامین بودجه آموزش و پرورش و ده‌‌ها مشکل دیگر حکایت از خروج نظام آموزش عمومی کشور از مدار توسعه است. این نظام آموزشی هم از حیث شاخص‌های کمی دچار مشکل شده است و هم از حیث شاخص‌های کیفی و از همه بدتر اینکه مسئله آموزش و پرورش از بحث عمومی خارج شده است و وزارتخانه ذیربط نیز صلاحیت عرفی و عمومی برای اداره و هدایت این وظیفه خطیر را از دست داده است. متاسفانه در سال‌های اخیر به علت دور شدن این وزارتخانه از فلسفه اصلی آموزش و پرورش و نداشتن هیچ فلسفه و ایده و برنامه‌ای جایگزین برای آموزش، شاهد نزول فاحش سطح کیفی خروجی‌های این وزارتخانه مهم هستیم. در سطح آموزش عالی هم کم‌وبیش با همین مشکلات مواجه هستیم، ولی به علت آنکه سطح عمومی دانشجویان بالاتر است، هنوز دچار این اندازه از سقوط نشده‌ایم. در مقابل مشکل اصلی نظام آموزش عالی، بیکاری است و این بیش از آنکه ناشی از زیاد بودن تعداد فارغ‌التحصیلان باشد، به علت ناکارآمدی نظام اقتصادی است. اگر دقت کنیم طی سال‌های 85 تاکنون یعنی طی ۱۷ سال فقط حدود 3 میلیون نفر به تعداد شاغلان کشور اضافه شده است، یعنی تعداد شاغلان فقط حدود 15 درصد بیشتر شده است و این بزرگترین شکست مدیریت در این دوره است. برای فهم اهمیت این شکست کافی است که این رقم را با عملکرد ۱۵ سال پیش از آن یعنی از سال 70 تا 85 مقایسه کنیم که حدود 5/7 میلیون شغل یا حدود 60 درصد افزایش اشتغال داشتیم، درحالی‌که در دوره اخیر بیش از آن دوره نیازمند شغل برای جوانانی بودیم که در دهه 60 متولد شدند. بنابراین مشکل اصلی در بحث سیاست‌های اقتصادی به‌ویژه در دولت اصولگرای احمدی‌نژاد بود که تقریبا هیچ شغلی ایجاد نکرد که اگر مطابق گذشته شغل ایجاد می‌کرد، الان وضع کشور چنین نبود که این تعداد فارغ‌التحصیل بیکار داشته باشیم. با ادامه این وضع همه یا قریب به اتفاق فارغ‌التحصیلان نیز در آینده بیکار خواهند شد

ثبت‌نام مدارس غیرانتفاعی و اعلام شهریه سال تحصیلی آینده از هم‌اکنون آغاز شده است و چند هفته‌ای می‌شود شهریه‌های عجیب و نجومی مدارس باعث تعجب و سردرگمی خانواده‌ها شده است.

به گزارش شبکه شرق، شهریه‌های درخواستی برخی مدارس غیرانتفاعی برای مهر ۱۴۰۲ با افزایش قابل‌توجه همراه بوده و همین موضوع موجب شگفتی و البته سردرگمی خانواده‌ها شده است؛ برخی مدارس شهریه ۶۰، ۵۳ و ۵۰ میلیون تومانی برای ثبت‌نام در دبستان دارند!

ثبت‌نام مدارس غیرانتفاعی و اعلام شهریه سال تحصیلی آینده از هم‌اکنون آغاز شده است و چند هفته‌ای می‌شود شهریه‌های عجیب و نجومی مدارس باعث تعجب و سردرگمی خانواده‌ها شده است.

در حالی که پیش از این شهریه دوره متوسطه به 40 یا 50 میلیون تومان می‌رسید اما هم‌اکنون شهریه دوره ابتدایی رکورد عجیبی زده است.

مبالغ شهریه‌های عجیب!

یکی از والدین که در جست‌وجوی مدرسه غیرانتفاعی است، درباره شهریه عجیب برخی مدارس می‌گوید: «سال گذشته فرزندم را با شهریه 22 میلیون تومانی در پایه اول دبستان ثبت‌نام کردم اما مدرسه برای سال تحصیلی آینده، 36 میلیون تومان شهریه اعلام کرده است و تازه می‌گویند قطعی نیست! با توجه به شهریه بالا، تصمیم گرفتم مدرسه را تغییر بدهم اما شهریه سایر مدارس باعث شگفتی بیشتر شد، به اغلب دبستان‌های منطقه 7 مراجعه کردم و برخی مدارس شهریه 60، 53 و 50 میلیون تومانی برای ثبت‌نام در پایه دوم دبستان داشتند؛ این هزینه باید برای یک سال پرداخت شود و دوران تحصیل 12 سال، آیا واقعاً خانواده‌ها توان پرداخت این شهریه‌های عجیب را دارند؟»

او به این نکته هم اشاره می‌کند که مدارس در قبال دریافت شهریه‌های بالا، برنامه خاصی ندارند و اکثر فوق‌برنامه‌ها به کامپیوتر و زبان محدود است و از پرورش خلاقیت یا آموزش مهارت‌های زندگی خبری نیست.

دریافت شهریه‌های کلان صرفاً محدود به منطقه‌ای خاص از پایتخت نیست و این رقم در مناطق مختلف مشاهده می‌شود؛ طبق گفته خانواده‌ها در مناطق 12 و 14 برای پایه دوم و ششم دبستان به‌ترتیب شهریه 45 و 40 میلیون تومانی دریافت می‌شود!

همچنین برخی دبیرستان‌ها برای پایه دوازدهم شهریه 70 میلیون تومانی تعیین کرده‌اند

دبيرخانه مقابله با فقر و نابرابري آموزشي خواستار اخراج متقلبان از دانشگاه شد

ادامه تحصيل بيش از يك‌هزار دانشجوي متقلب

محمد باقرزاده

يكسال پيش و در ۹ تير سال ۱۴۰۱، روزنامه اعتماد در گزارشي با تيتر «قبول‌شدگان شبهه‌ناك» براي نخستين‌بار به افشاي پرونده‌اي بي‌سابقه در تاريخ برگزاري كنكور سراسري در ايران پرداخت و از تحصيل افرادي با كارنامه «شبهه‌ناك» در رشته‌هاي پزشكي، دندانپزشكي، داروسازي و همچنين چندين مهندسي و دو، سه رشته پرطرفدار علوم انساني خبر داد؛ گزارشي با جزييات فراوان كه هم روايت داوطلبان متقلب را در برمي‌گرفت و هم شيوه تقلب آنها، هم سخنان مراقبان كنكور و مديران استاني و هم روندهاي طي‌شده براي سنجش اين تقلب و ماجراي دعوت اين افراد به آزمون دوباره...آن‌طور كه منابع ارشد در سازمان سنجش آموزش كشور به خبرنگار اعتماد گفته بودند، سخن از بيش از يك‌هزار داوطب متقلب است كه حالا در پرطرفدارترين رشته‌هاي بهترين دانشگاه‌هاي كشور مشغول به تحصيل هستند، اما با وجود آگاهي سازمان سنجش از اين تقلب همچنان به تحصيل خود ادامه مي‌دهند

مدرسه به مثابه بنگاه اقتصادي

يكي از كاركردهاي آموزش اين است كه شكاف‌هاي ناشي از «لاتاري تولد»را به حداقل برساند

محمد معصوميان

به تازگي منصور كبكانيان، عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي آمارهايي از سهم مدارس و دهك‌هاي اجتماعي در رتبه‌هاي زير 3 هزار كنكور منتشر كرد كه نشان از عمق نابرابري آموزشي در ايران داشت. اين آمارها مي‌گويد دهك اول، دوم و سوم كه از آنها به عنوان (كم‌برخوردار) ياد مي‌شود تنها ۲ درصد از صندلي‌ دانشگاه‌هاي خوب را به خودشان اختصاص دادند و دهك ۸، ۹ و ۱۰ كه (برخوردارترين) هستند، توانستند ۸۰ درصد از 3 هزار رتبه اول كشور در كنكور را داشته باشند. در اين ميان سهم دانش‌آموزان مدارس دولتي هم ۲.۳ درصد و دانش‌آموزان مدارس غيردولتي ۸۰ درصد بود. به اين بهانه با رضا اميدي، جامعه شناس و پژوهشگر سياستگذاري اجتماعي گفت‌وگو كرديم تا ردپاي نابرابري آموزشي را از گذشته تا امروز در ايران دنبال كنيم. اميدي معتقد است روند كالايي شدن آموزش مي‌تواند بسيار آسيب زا باشد و به همبستگي اجتماعي و تحرك اجتماعي ضربه بزند.

.

محمدرضا نيك‌نژاد

هفته گذشته گفت‌وگوي تلويزيوني يكي از اعضاي شوراي انقلاب فرهنگي درباره سهم دهك‌هاي اقتصادي- اجتماعي گوناگون در رتبه‌هاي زير 3000 كنكور خبرساز شد. در بخشي از سخنان او آمده است: سهم دهك اول، دوم و سوم (كم‌برخوردار) از سه هزار رتبه نخست كنكور، ۲ درصد، سهم دهك ۸، ۹ و ۱۰ (برخوردارترين): ۸۰ درصد، دهك اول (ضعيف‌ترين): ۲ دهم درصد و سهم دهك دهم (ثروتمندترين) از اين رتبه‌ها ۴۸ درصد بوده است و در پايان هم با اشاره به مدرسه دولتي و غير‌دولتي، سهم مدرسه‌هاي اولي از رتبه‌هاي زير سه هزار را: ۲.۳ درصد و مدرسه‌هاي نوع دوم را ۸۰ درصد عنوان مي‌كند. شوربختانه اين خبر و درونمايه آن اشاره وحشتناكي به شكاف رو به رشد طبقاتي، آن‌هم در كشوري دارد كه همچنان انقلابش عنوان مستضعفان را بر خود دارد، اصل سي قانون اساسي آن همچنان از پيشروترين قانون‌ها در جهان است و همچنان دولت كنوني‌اش خود را با برچسب دولت مظلومان و پابرهنگان مي‌آرايد و معرفي مي‌كند. در همين حال براي كساني كه در چند دهه گذشته خبرهاي آموزشي و پيوند آن با شاخصه‌هاي اقتصادي- فرهنگي را دنبال كرده‌اند، غافلگير‌كننده نبوده و نيست

تلاش‌هاي حق‌طلبانه و مسالمت‌آميز همواره با نگاه امنيتي روبه‌رو شده است

جناب آقاي رييسي
با سلام و تحيت
صاحب‌نظران توسعه، آموزش و پرورش را بنيان پيشرفت هر كشوري ناميده و بر نقش ممتاز معلمان در پرورش نسلي تلاشگر، متعهد و قانون‌گرا تاكيد مي‌ورزند. متاسفانه ديري است كه جامعه شاهد بي‌اعتنايي عامدانه يا غافلانه حكومت نسبت به فرهنگيان بوده و نتايج اسف‌بار آن را در گسترش بي‌عدالتي آموزشي، ترك تحصيل گسترده دانش‌آموزان، افزايش آسيب‌هاي اجتماعي در مدارس، و افول آشكار رتبه كشور در آزمون‌هاي جهاني به چشم مي‌بيند.
فعاليت‌هاي صنفي معلمان به عنوان يك حق مسلم براي دستيابي به يك زندگي شرافتمندانه و توام با رضايتمندي پيشينه‌اي فراتر از دوران جمهوري اسلامي داشته و به دهه چهل خورشيدي باز مي‌گردد. تلاش‌هايي كه با رعايت همه خطوط قرمز و صرفا در چارچوب قانون اساسي انجام شده و ماهيتي كاملا غيرسياسي داشته است. اما متاسفانه اين تلاش‌هاي حق‌طلبانه و مسالمت‌آميز همواره با نگاه امنيتي حاكميت روبه‌رو شده و هزينه‌هاي انساني زيادي را بر كوشندگان صنفي و خانواده آنها تحميل كرده است

صندوق ذخيره فرهنگيان در سال 1374 با بيش از 720 هزار عضو و قريب به 70 همت سرمايه با هدف ارتقاي وضعيت معيشتي فرهنگيان در زمان اشتغال و بازنشستگي، از طريق تشويق و ترغيب ايشان به مشاركت فعال در فعاليت‌هاي اقتصادي، بازار سرمايه و ايفاي نقش پررنگ در اقتصاد كشور ايجاد شد. در طول اين ۲۸ سال فعاليت ناكامي و بي‌انضباطي مالي توسط وزراي اصلاح‌طلب و اصولگرا و منصوبين آنها، نام صندوق را در صدر ليست بنگاه‌هاي اقتصادي مساله‌دار و فسادخيز قرار داده، به گونه‌اي كه سوژه برخي فيلم‌ها و سريال‌هاي تلويزيوني هم شده است. واقعيت روشن است جذابيت‌هاي فراوان مالي در كنار ضعف ساختار و خلأ نظارت‌هاي جدي و كافي موجب شده هردم از اين باغ بري برسد و معلمان تازه‌تر از تازه‌اي بشنوند. متحير بمانند كه از اين همه ولنگاري مالي در سرمايه يك عمرشان كه قرار بوده گره‌گشاي مشكلات‌شان باشد به كجا شكايت ببرند و چرا صندوق ذخيره پس از سال‌ها و به‌رغم انباشت سرمايه همچنان بر مدار «به نام» آنها و «به كام» ديگران گذران عمر مي‌كند. آقاي وزير و آقايان نهادهاي نظارتي انتشار فيش حقوقي و پرداخت ۴ ميليارد تومان به عنوان اضافه‌كار 10ماه نورچشمي وزير پيشين كه از بيرون از آموزش و پرورش در اين صندوق گماشته شده است مشتي از خروار است، در شرايطي كه معلمان چشم به راه قطره باراني از آسمان بي ‌ابر ستاد هستند

سيدجواد حسيني

در سند تحول بنيادين آموزش و پرورش يكي از موضوعات محوري، تمركز بر چرخش‌هاي تحول‌آفرين در نظام تعليم و تربيت است. در اين سند بر ۴٧ چرخش تحول‌آفرين خرد و هشت چرخش تحول‌آفرين كلان تاكيد شده، طرح موضوع چرخش‌هاي تحول‌آفرين بدين معناست كه درب آموزش وپرورش بايد بر پاشنه‌اي ديگر بچرخد و اگر با فرمان گذشته يا كنوني تعليم و تربيت به پيش رود، ره به جايي نخواهد برد و مصداق اين ره كه تو مي‌روي به تركستان است، در نظام تعليم و تربيت عينيت يافته و مي‌يابد، يكي از اين چرخش‌هاي كلان تحول‌آفرين، چرخش از نگاه تفكيكي به نگاه تلفيقي-تركيبي است

مدرسه‌داري براي مديرسازي؟

علیرضا پناهیان در حالي عليه سيستم آموزشي سخن مي‌گويد و خواستار تعطيلي آن شده كه خودش يكي از مدرسه‌داران است

محمدحسن نجمي

مدرسه‌داري در جمهوري اسلامي، به فعاليتي براي برخي چهره‌هاي سياسي كه دستي بر آتش حاكميت دارند، تبديل شده. چپ و راست هم ندارد؛ چه محافظه‌كاران و چه اصلاح‌طلبان، همه‌شان در زمره مدرسه‌داران هستند. مي‌توان گفت آن دسته از افرادي كه در حاكميت هستند و علاقه‌شان هم كار «فرهنگي» است، به سمت مدرسه‌داري مي‌روند.

البته كه ورود به اين مدارس هم آنچنان راحت نيست. معمولا در مدارسي كه اسم و رسمي براي خود دست و پا مي‌كنند، بيشتر وضعيت علمي دانش‌آموز مهم است. اما براي برخي از اين مدارس با مديران حاكميتي، ابتدا تامين شهريه‌هاي نجومي مهم است و شانه به شانه پول، مسائل «مذهبي و عقيدتي» در اولويت قرار دارد. اين مدارس دانش‌آموزان را با ديدگاه‌ها و خط مشي حاكم بر آن غربال مي‌كنند تا احتمالا براي مديريت در سال‌هاي بعد در ساختار جمهوري اسلامي آماده شوند. اين مدارس غربالگري ديگري هم دارند كه همان «شهريه» آنهاست.

علی اصغر فانی

براساس سند تحول بنيادي نظام آموزش و پرورش مصوب شوراي عالي انقلاب فرهنگي، سيستم آموزشي از شش زيرنظام به شرح زير تشكيل شده است:
برنامه درسي، منابع مالي و بودجه، مديريت راهبردي، نيروي انساني، پژوهش و ارزشيابي و فضا، تجهيزات و فناوري.
هر‌يك از اين زيرنظام‌ها در جاي خود از اهميت برخوردارند، اما نقش معلم در مقايسه با ساير زيرنظام‌ها ممتاز است. نقش آموزشي معلم در كنار نقش پرورشي او ماموريت اصلي نهاد تعليم و تربيت را تشكيل مي‌دهد. پرورش از آموزش جدايي‌ناپذير است. چگونه به دانش‌آموز مي‌توان گفت در زنگ رياضي فقط مطالب رياضي را از معلم بياموز ولي الگوي اخلاقي و تربيتي را در زنگ بعدي از معلم ديني يا مربي تربيتي كسب كن! اخلاق، سخن، رفتار، لباس پوشيدن، راه رفتن، سكوت معلم همگي الگو براي دانش‌آموز است. جدايي پرورش از آموزش نه امكان‌پذير است و نه منطقي.
نتيجه 1- در فرآيند تعليم و تربيت نقش آموزشي و پرورشي معلم ، ممتاز و تعيين‌كننده است.
دانشگاه فرهنگيان كه از تجميع قريب يكصد مركز تربيت معلم تشكيل شده ، تامين و تربيت نيروي انساني (معلم و پيرامعلم) را عهده‌دار است. دانشجومعلمان دوره‌اي 4‌ساله با 10 واحد بيشتر از دانشجويان ساير دانشگاه‌ها مي‌گذرانند. دانشجومعلمان دروس تخصصي رشته، دروس عمومي و دروس حرفه‌اي معلمي را از قبيل روانشناسي كودك و نوجوان، روش تدريس، روانشناسي اجتماعي، كارورزي و... براي كسب مهارت‌ها و توانمندي‌هاي لازم جهت معلم شدن مي‌گذرانند

نظام آموزشی به‌ویژه آموزش ابتدایی و متوسطه در وضعیت ناکارکردی مفرط قرار دارد

این یادداشت را باید هفته پیش به عنوان روز معلم یا دانش‌آموز می‌نوشتم که تاخیر شد. شاید از نظر مردم مهم‌ترین مساله‌ای که با آن دست به گریبان هستند، تورم، درآمد پایین و بیکاری و مسکن و غذا است. به طور قطع از نظر سلسله مراتب نیازهای بشر، این اولویت‌ها درست است، ولی اگر قدری به آینده نگاه کنیم، می‌بینیم که مسائل مهم‌تری هم داریم. از نظر بنده نظام آموزشی به‌ویژه آموزش ابتدایی و متوسطه در وضعیت ناکارکردی مفرط قرار دارد و متاسفانه هیچ نوع سیاستگذاری مفید آموزشی نیز در جهت اصلاح این نظام فشل آموزشی نیز وجود ندارد. بخش مهمی از مشکلات اجتماعی به ویژه در حوزه آسیب‌های اجتماعی نیز محصول همین ضعف است که گروهی از دانش‌آموزان را کاملا بیگانه با هنجارها و ارزش‌های مثبت و اخلاقی بار آورده است. اگر هم دانش‌آموزانی هستند که ویژگی‌های مثبت دارند، به طور مشخص تحت تاثیر خانواده هستند، به عبارت دقیق‌تر نظام آموزش عمومی ایران قادر نیست به عنوان یک نهاد مستقل، نقش مثبتی را در تربیت فرزندان این کشور برای آینده ایفا کند، همه بار تربیتی آنان همچنان بر دوش خانواده است. خانواده‌ای که خود درگیر مشکلات فزاینده‌ای شده و کمر آن زیر بار تامین نیازهای اولیه خمیده شده است. مهم‌تر اینکه فقر خانواده موجب شده که از اقتدار آن بر فرزندان کاسته شود و در آینده احتمال ضد اجتماعی‌تر شدن نوجوانان و جوانان بیشتر خواهد شد، چرا که هیچ ساختار کنترلی بر آنها وجود ندارد، جز پلیس و قاضی که اینها نیز کارایی لازم را ندارند چون بدون نهادهای نظارتی ایجابی مثل خانواده، آموزش و پرورش، رسانه و دین، آنها ناکارآمد هستند و هر چهار نهاد مذکور در ایران دچار ناکارآمدی مفرط شده‌اند و حتی در مواردی می‌توان گفت که ضد کارکردی هم هستند. تصور رسمی از مدرسه همان مکتب‌خانه‌های قدیم است با این تفاوت که مکتب‌خانه‌ها کارکرد تربیتی هم داشتند ولی مدرسه امروز فاقد این کارکرد است

.

«اعتماد» از فرازو نشیب‌های رتبه‌بندي معلمان گزارش می‌دهد

محمدباقر نوبخت : دولت در سال ۱۴۰۰ بنا به درخواست تشكل‌هاي فرهنگيان لايحه «نظام رتبه‌بندي معلمان» را به مجلس ارسال کرد

رامين كريمي‌نيا: در سال ۱۴۰۱ مقرر شد تا تعيين دقيق رتبه‌ها فعلا همه معلمان علي‌الحساب مبلغي را دريافت کنند

غزل لطفي

نظام رتبه‌بندي فرهنگيان يعني چه؟ رتبه‌بندي معلمان طرحي است كه برمبناي سند تحول بنيادين نظام آموزشي كشور و با هدف ارتقاي حرفه‌اي (كيفيت آموزش) و معيشتي فرهنگيان تدوين شده است. هدف از طرح اين نظام، بالا بردن سطح كيفي آموزش و همچنين كمك به اقتصاد فرهنگيان بود كه درنهايت به بالا رفتن سطح سيستم آموزشي كشور ختم شود، اما در عمل با فراز و نشيب‌هاي گوناگون روبه‌رو شد و اين روزها قانوني كه قرار بود با ارتقاي همه‌جانبه فرهنگيان همراه باشد در اجرا دچار چالش شده است و تقريبا كمتر معلمي را مي‌بينيم كه از ارزيابي آن رضايت داشته باشد.

«اعتماد» با واكاوي نظام رتبه‌بندي فرهنگيان، به‌ جهت بررسي موانع پيش‌ رو و آنچه تاكنون رخ داده تلاش مي‌كند تصويري شفاف از اهداف اين قانون را ارايه دهد و در همين راستا به گفت‌وگو با محمدباقر نوبخت، معاون رييس‌جمهور و رييس سازمان برنامه و بودجه دولت يازدهم و دوازدهم و رامين كريمي‌نيا، عضو سازمان معلمان ايران و كارگروه بررسي نظام رتبه‌بندي فرهنگيان پرداخته است كه در ادامه مي‌خوانيد.

حسین معافی

امروزه چت‌کردن با هوش مصنوعی (چت ‌جی‌پی‌تی) و ارائه جواب‌های جالب او به سؤالات، همه را شگفت‌زده کرده و ما هم بر آن شدیم که چند سؤال در مورد رتبه‌بندی معلمان در ایران از او بپرسیم که جواب‌های تأمل‌برانگیزی دریافت شد. برای استفاده از چت جی‌پی‌تی از سایت poe.com استفاده شده است که در ادامه به سؤالات و جواب‌های داده‌شده اشاره می‌کنیم.

‌ هدف از اجرای رتبه‌بندی معلمان در ایران چه بود؟

در سال 1396، وزارت آموزش‌وپرورش ایران برای بهبود کیفیت آموزش‌وپرورش، ساماندهی و بهبود عملکرد مدارس و ارتقای مهارت‌های معلمان اقدام به اجرای سیستم رتبه‌بندی معلمان کرد. هدف اصلی این سیستم، ارتقای کیفیت آموزش‌وپرورش و ارزیابی عملکرد معلمان بوده است. این سیستم بر اساس معیارهایی مانند تحصیلات، سابقه کار و عملکرد معلمان ارزیابی می‌شود و معلمان بر اساس رتبه‌بندی خود، مزایایی مانند افزایش حقوق و مزایا، ترفیع و مشخصات شغلی بیشتری دریافت می‌کنند.

‌ چه مزایایی از این سیستم برای دانش‌آموزان پیش‌بینی شده است؟

علي ميرزامحمدي

جامعه ايران در پاسخ به سوال كليشه‌اي «علم بهتر است يا ثروت» پيش از اين پاسخ‌هاي متفاوتي داده است. اما شالوده اساسي اين پاسخ‌ها بر اين مبتني بوده است كه حتي اگر ثروت در زندگي كارايي بيشتري داشته باشد و لذت زندگي بهتر را براي افراد جامعه فراهم كند، با اين همه، معبر اصلي ثروتمند شدن، كسب دانش و فراگيري شيوه‌هاي درست صرف ثروت در راه خوشبختي خود، خانواده و حتي ديگران است. اما به نظر مي‌رسد اين ارزش ديرين جامعه ايران، در نگاه بخش مهمي از جامعه در حال واژگوني است. به اين معنا كه نه‌تنها بخش مهمي از جامعه، دانش را معبري براي كسب ثروت تلقي نمي‌كند، بلكه حتي اين فكر در اذهان آنها شكل گرفته كه ثروت معبري براي كسب مدارك علمي و بهره‌گيري از مزاياي اجتماعي آن مانند وجهه و جايگاه اجتماعي است. ديگر براي آنها داشتن استعداد، رغبت و علاقه تحصيلي اهميت چنداني ندارد و آنچه اهميت كليدي دارد راه‌هاي ميانبر براي رسيدن به مزاياي مادي و وجهه و جايگاه بالاي اجتماعي است. اين واژگون شدن ارزش دانش در رقابت با ثروت، آثار اجتماعي عميقي بر جامعه ايران به همراه دارد كه به برخي از مهم‌ترين آنها مي‌پردازيم: پولي و مادي شدن جامعه ايران: با تنزل كيفيت زندگي ايرانيان و سقوط بسياري از طبقات ميانه به طبقات پايين، جايگاه اجتماعي اقشاري كه اين موقعيت، وابستگي شديدي به تحصيلات و دانش آنها دارد، تنزل كرده است. اين مساله به تشديد تفكر مادي در جامعه ايران دامن زده است. افزايش جرايم مبتني بر جست‌وجوي راه‌هاي ميانبر كسب ثروت: با واژگوني ارزش دانش در رقابت با ثروت، افراد جامعه براي رسيدن به ارزش‌هاي مادي در حال رقابت هستند. در نتيجه جست‌وجوي راه‌هايي ميانبر براي دست يافتن به ارزش‌هاي مادي دغدغه بخش مهمي از اقشار جامعه به ويژه جوانان شده است. نتيجه خواسته يا ناخواسته اين تقلاها، افزايش احتمال ارتكاب به جرايمي است كه اين ميانبرها را در اختيار افراد قرار مي‌دهد

محمد ملاكي

واقعيت اين است كه جامعه‌پذيري آموزش و پرورش در راستاي جهاني انديشيدن و نقد عقل مدرن و به عبارتي واكاوي عقل سوژه محور قرار نگرفته. سال تحصيلي 1402ـ1401 رو به پايان است با وضعيتي پرابهام و سرشار از سوالات بي‌پاسخ، از بحث انتخاب سكاندار بعدي اين وزارتخانه و برنامه‌هايش تا وضعيت معيشتي معلمان كه در شرايط فعلي ۷۰درصد آنها زير خط فقر هستند، نُرم بالاي جمعيت دانش‌آموزي در كلاس، كمبود معلم، فرسودگي مدارس، محتواي بسيار ضعيف كتب درسي و... هزاران چالشي كه باتوجه به تحولات جهاني و سِير پيشرفت پرسرعت علم و تكنولوژي و تغييرات جامعه ايراني؛ تجديد ساختار در نظام تعليم و تربيت و آموزش و پرورش يك ضرورت انكارناپذير است. شكاف بين واقعيت‌هاي زندگي و آموزش‌هاي مدرسه‌اي بيانگر آن است كه براي نظام آموزشي منطبق بر قانون اساسي هزينه نشده. گرچه دولت‌ها پيوسته مدعي تحول بنيادين در آموزش و پرورش بوده و بر بومي‌سازي اسناد و سند تحول بنيادين اصرار ورزيده‌اند اما در عمل از بازگرداندن كودكان بازمانده از تحصيل به مدرسه عاجز و ناتوان بوده‌اند، رويكرد خصوصي‌سازي آموزش و اقدامات دولت در چند سال گذشته ازجمله اجراي سياست خريد خدمات آموزشي و حمايت از سرمايه‌گذاري بخش خصوصي، موجب شده تعداد بيشتري از كودكان به دليل فقر مالي از گردونه نظام آموزشي حذف شوند. «بي‌انگيزگي و نااميدي از چشم‌انداز آينده تحصيل» نشان مي‌دهد كه رتبه‌هاي برتر كنكور متعلق به مدارس خاص است، اين مدارس شامل تيزهوشان، نمونه دولتي يا غيرانتفاعي است. چنين مساله‌اي، انگيزه دانش‌آموزان طبقات عادي و ضعيف جامعه را براي ادامه تحصيل كاهش مي‌دهد. اما مدارسي كه شهريه دريافت مي‌كنند به‌ تنهايي در كاهش انگيزه دخيل نيستند و ضعف در كيفيت آموزش و نابرابري‌ها سهم پررنگ‌تري را در اين جريان ايفا مي‌كنند و البته مدارس خاص يكي از مصاديق تبعيض و نابرابري است. روزبه‌روز شكاف بين انواع مدارس بيشتر شده و اين فاصله و شكاف، انگيزه دانش‌آموزان مدارس دولتي عادي را به‌ شدت كاهش مي‌دهد

عباس عبدي

اگر كسي بگويد كه دو زيرساخت مهم ايران، يعني «آموزش» و «بهداشت و درمان» به صورت آگاهانه در حال آب شدن هستند آن را باور كنيد. نيازي به باور انتزاعي نيست، چرا كه همه به صورت عيني و ملموس مي‌بينيم كه اين دو ويژگي زيرساختي چگونه در سراشيبي هستند و چه شاهدي بهتر از اينكه صداي خود مسوولان امر نيز در آمده است. آمار فاجعه‌باري كه از نابرابري آموزشي در ورود به دانشگاه از سوي عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي ارايه شد، مصداق اين ادعاست. آنان سياستگذار و همه كاره كشور در حوزه آموزش و فرهنگ هستند و بايد پاسخگو باشند، ولي دريغ از يك پاسخگويي مجاب‌كننده كه به جاي آن در نقش منتقد و مطالبه‌گر ظاهر شده‌اند و معلوم نيست كه مخاطب چنين وضعي چه كسي بايد باشد؟ نابرابري آموزشي نقش مضاعف و تشديدكنندگي دارد، فرق مي‌كند با نابرابري‌هاي ديگر. در واقع اين نوعي از نابرابري در سرمايه‌گذاري است و موجب كاهش وزن سرمايه نيروي انساني در توسعه جامعه مي‌شود و با نابرابري در سرمايه مالي يا فيزيكي فرق دارد و بسيار زيان‌بارتر است. هنگامي كه بخش اصلي جامعه از ورود به دانشگاه محروم مي‌شود يا در مقطع آموزش عمومي نمي‌تواند پيشرفت كند، اين به معناي اتلاف منابع انساني است.

سيدجواد حسيني

اساس جامعه و استمرار حيات اجتماعي بر مبناي نظم بنا نهاده شده است، نظم از طريق هنجارهاي اجتماعي رسمي و غيررسمي ‌و نهادهاي اجتماعي استقرار و استمرار مي‌يابد. مهم‌ترين عامل ثبات و يكپارچگي و در نهايت نظم و توسعه جامعه نهادها و سازمان‌هاي اجتماعي‌اند كه به دو بخش اساسي و غيراساسي تقسيم مي‌شوند، همچنين نهادها از حيث ابعاد به بزرگ، متوسط وكوچك طبقه‌بندي مي‌شوند. آموزش و پرورش اساسي‌ترين نهاد اجتماعي از حيث ماموريت كه تربيت نيروي انساني و تبديل منابع به سرمايه انساني است و از منظر ابعاد نيز بزرگ‌ترين نهاد جامعه محسوب مي‌شود به گونه‌اي كه مي‌توان از آن به ابرسازمان تعبير كرد. وزارت آموزش و پرورش نيز پهن پيكر‌ترين وزارت دولت از حيث ساختار اداري و تاثيرگذار‌ترين از جهت توسعه و سلامت جامعه است. وزارت آموزش و پرورش را مي‌توان وزارت تاسيسي (تاسيس‌كننده بسياري از فرآيندها و رويه‌هاي مطلوب)، تعديلي (تعديل‌كننده بسياري از كژكاركردي‌هاي جامعه)، تكميلي (تكميل‌كننده بسياري از نواقص) و تعطيلي (توقيف‌كننده بسياري از رويه‌هاي نادرست) برشمرد. در مقايسه با ساير وزارتخانه‌ها هيچ وزارتخانه‌اي به ميزاني كه وزارت آموزش و پرورش نقش تاسيسي، تكميلي، تعديلي و تعطيل‌كنندگي ايفا مي‌كند؛ نمي‌تواند نقش‌آفريني كند به همين روي، در ادبيات توسعه، مهم‌ترين نهاد توسعه، آموزش و پرورش، مهم‌ترين سازمان توسعه، مدرسه، مهم‌ترين واحد توسعه، كلاس درس و مهم‌ترين كارگزار توسعه را معلمان قلمداد مي‌كند. بر اين اساس حد توسعه و پيشرفت هر جامعه‌اي را حد نهاد آموزش و پرورش آن معين مي‌سازند. پرسش اساسي كه وجود دارد،